ΠΑΤΑΤΟΠΙΤΑ ΓΙΟΡΤΙΝΗ // GATTO' DI PATATE FESTIVO

ΠΑΤΑΤΟΠΙΤΑ ΓΙΟΡΤΙΝΗ

Η έμπνευση για τη σημερινή συνταγή έρχεται και πάλι από την ιταλική κουζίνα. Οι ναπολετάνοι και οι σιτσιλιάνοι, ετοιμάζουν ένα είδος πατατόπιτας με πουρέ πατάτας, τον οποίο νοστιμίζουν συνήθως με διάφορα τυριά και αλλαντικά. Την πατατόπιτα αυτή την ονομάζουν "γκατό" από την γαλλική λέξη gateau που σημαίνει γλυκό, δηλαδή ουσιαστικά την παρουσιάζουν ως τούρτα πατάτας. Νομίζω ότι το "πατατόπιτα" είναι πιο περιγραφικό γιά την ελληνική γλώσσα, αν και είμαι σίγουροι ότι κάποιοι δεν θα δίσταζαν να την ονομάσουν ακόμη και σουφλέ! (το 95% των συνταγών για σουφλέ που κυκλοφορούν δεν έχουν καμία σχέση με το σουφλέ, αν η συνταγή είναι δε αλμυρή, τότε συνήθως πρόκειται για ο γκρατέν).
Δεν είναι η πρώτη φορά που φτιάχνουμε το συγκεκριμένο είδος πατατόπιτας στο laboratorio. Παλαιότερη συνταγή μπορείτε να δείτε εδώ. Η σημερινή συνταγή όμως είναι ιδιαίτερα πλούσια σε γεύση και αρώματα, με προσεγμένη εμφάνιση, και είναι τέλεια για να παρουσιαστεί σε ένα γιορτινό τραπέζι. Μπορεί να ετοιμαστεί και από την προηγούμενη ημέρα και να ξαναζεσταθεί λίγο πριν σερβιριστεί.

Δόση : για 6-8 άτομα
Βαθμός δυσκολίας : μέτρια δύσκολο
Υλικά
για τον πουρέ : 1200 gr πατάτες (1 kg πουρές),
                             1/2 κρέμα γάλακτος 35% λιπαρά ζεστή,
                             1 φλ. γάλα φρέσκο πλήρες ζεστό,             
                             1 κ.γ. γεμάτο αλάτι,
                             πιπέρι μαύρο φρεσκοτριμμένο
                             μοσχοκάρυδο φρεσκοτριμμένο,
                             100 gr αυθεντική παρμεζάνα parmigiano reggiano τριμμένη.
γιά την γέμιση : 500 gr μοσχαρίσιο κιμά,
                              2 κρεμμύδια,
                              1/2 μικρό πράσο (1 φλ. ψιλοκομμένο),
                              130 gr μπέϊκον,
                              3 φέτες γαλοπούλα καπνιστή,
                              100 gr μανιτάρια σαμπινιόν,
                              4 κ.σ. ελαιόλαδο παρθένο έξτρα,
                              1 κ.γ. βούτυρο καριφιέ,
                              1 κ.γ. garam masala,
                              1 κ.γ. αλάτι,
                              πιπέρι μαύρο φρεσκοτριμμένο,
                              1/2 φλ. ζωμό κρέατος σπιτικό.
για το ψήσιμο : 1 κουταλιά λιωμένο βούτυρο.
Προετοιμασία :
Ετοιμάστε πρώτα το ραγκού της γέμισης.
Καθαρίστε τα μανιτάρια με βρεγμένο πανί και κόψτε τα σε χοντρές φέτες.
Ψιλοκόψτε το κρεμμύδι και το πράσο.
Βάλτε το λάδι και το βούτυρο σε μία χαμηλή κατσαρόλα και βάλτε την στη φωτιά. Σοτάρετε το κρεμμύδι μαζί με το πράσο και μόλις μαραθούν προσθέστε και το μπέικον, κομμένο σε μικρά κομματάκια. Προσθέστε τον κιμά, το garam masala, το πιπέρι, το αλάτι και σοτάρετε τον κιμά να καβουρντιστεί. Προσθέστε τα μανιτάρια και σοτάρετε μέχρι να εξατμιστούν τα υγρά που θα βγάλουν. Προσθέστε την γαλοπούλα κομμένη σε μικρά κομματάκια και τον ζωμό, χαμηλώστε την φωτιά, σκεπάστε την κατσαρόλα και αφήστε να σιγοβράσει μέχρι να ρουφήξει το ζουμάκι του.
Παράλληλα βάλτε τις πατάτες να βράζουν (περίπου 30 λεπτά). Μόλις γίνουν τρυφερές, στραγγίστε τες και μόλις μπορείτε να τις πιάσετε χωρίς να καείτε, περάστε τες από την πρέσα του πουρέ.
Προσθέστε, την κρέμα γάλακτος και το γάλα σταδιακά, μέχρι να πάρετε έναν αφράτο πουρέ, μάλλον σφιχτό, να στέκεται. Προσθέστε αλάτι, πιπέρι και μοσχοκάρυδο. Χωρίστε το 1/3 του πουρέ, προσθέστε την παρμεζάνα και αναμείξτε.
Πάρτε ένα ταψάκι ή πυρέξ με διαστάσεις περίπου 25x30 εκ. Περάστε όλο το εσωτερικό του με ένα κομματάκι βούτυρο. Ρίξτε μέσα τα 2/3 του πουρέ και ισιώστε την επιφάνεια του. Από επάνω ρίξτε την γέμιση και στρώστε την να πάει παντού.
Βάλτε τον υπόλοιπο πουρέ, με την παρμεζάνα, μέσα σε ένα κορνέ με φαρδιά μύτη αστεράκι και καλύψτε την επιφάνεια της πατατόπιτας, σχηματίζοντας ένα σχέδιο σαν σχάρα.
Ψήστε την πατατόπιτα σε φούρνο προθερμασμένο στους 200°C, στις αντιστάσεις για περίπου 40 λεπτά. Μόλις δείτε ότι αρχίζει να ροδίζει η επιφάνεια του πουρέ, αλείψτε την με το λιωμένο βούτυρο και συνεχίστε το ψήσιμο μέχρι να πάρει ωραίο χρώμα.
Αφήστε την πατατόπιτα να χλιαρίνει αρκετά, ώστε να μπορέσετε να την κόψετε χωρίς να διαλυθεί. Σερβίρετε την χλιαρή.

GATTO' DI PATATE FESTIVO

Non è il solito gattò di patate! Ha una farcitura ricca di ragù con pancetta e funghi e la sua stesura rassomiglia alla torta del pastore (sepherd's pie) o ad una crostata. Questa è una ricetta tutta mia, nata dall' ispirazione del momento e dall' intezione di preparare un gattò di patate, ma nello stesso tempo ricilare certi ingredienti che erano rimasti trascurati nel mio frigo!
Potete prepararlo come antipasto per una cena festiva, o per un buffet, ottimo anche per il pranzo di Natale o Capodanno, siccome potete prepararlo in anticipo e poi tranquillamente scaldarlo prima di servire.

Dosi : per 6-8 persone
Difficoltà : media
Ingredienti
per il purè : 1200 gr di patate (1 kgr di purè),
                         1/2 tazza panna calda,
                         1 tazza latte caldo,                     
                         1 cucchiaino colmo di sale,
                         pepe nero macinato,
                         noce moscata grattugiata al momento,
                         100 gr di parmigiano reggiano  grattugiato.
per il ragù : 500 gr di carne di manzo macinata,
                         2 cipolle,
                         1/2 porro piccolo (1 tazza tritato),
                         130 gr di pancetta tesa affumicata,
                         3 fette di tacchino affumicato,
                         100 gr di funghi champignon,
                         4 cucchiai di olio extravergine di oliva,
                         1 cucchiaino di burro chiarificato,
                         1 cucchiaino di garam masala,
                         1 cucchiaino di sale,
                         pepe nero macinato,
                         1/2 tazza di brodo di carne fatto a casa.
per la finitura : 1 noce di burro fuso per spenellare.
Preparazione :
Si comincia dal ragù.
Pulite i funghi champignon con un panno umido e tagliate a fette non troppo sottili.
Tritate la cipolla ed il porro.
Ponete l' olio con il burro entro una cassruola e portate sul fuoco. Fate rosolare appena la copolla con il porro, aggiungete la panceta, tagliate a pezzettini, e saltate. Aggiungete la carne macinata, il garam masala, pepe macinato e sale e fate rosolare bene. Agigungete i funghi e saltate fino ad evaporare il liquido che avranno rilasciato. Aggiungete le fete di tacchino, tagliate a pezzettini, ed infine il bordo, coprite la pentola, abbassate il fuoco e lasciate cuocere fino ad evaporare il suo liquido.
Nello stesso tempo, fate cuocere la patate, fino ad intenerire (30 minuti puù o meno). Scolate subito e passate dallo schiacciapatate, io lo faccio senza sbucciarle. Aggiungete la panna calda, e tanto latte caldo, fino a prendere un purè soffice ma consistente, non deve risultare fluido. Salate, pepate e aggiungeteuna grattugiata di noce moscata. Separate 1/3 del purè, aggiungete il parmigiano e mescolate.
Imburrate una pirofila (dimensioni 25x30 cm). Versate i 2/3 del purè di patate e livellate. Disponete uniformemente il ragù. 
Ponete il purè al parmigano entro un sac-a-poche con bocchetta larga a stella, e coprite la superficie della torta formando la gratella, come se fosse una crostata.
Fate cuocere in forno preriscaldato a 200°C, modalità statico, per 40 minutica. Appena comincia a prendere colore, spenellate la superficie col burro fuso  e continuate la cottura fino a dorare.
Sfornate e lasciate intiepidire, per poter tagliare il gattà senza essere disfatto.
Servite il gattò tiepido.