ΤΟΡΤΑ ΤΣΙΟΖΌΤΑ (ΚΕΪΚ ΜΕ ΚΑΡΟΤΑ ΚΑΙ ΡΑΝΤΙΚΙΟ) για τους QUANTI MODI DI FARE E RIFARE // TORTA CIOSOTA per i QUANTI MODI DI FARE E RIFARE

ΤΟΡΤΑ ΤΣΙΟΖΌΤΑ (ΚΕΪΚ ΜΕ ΚΑΡΟΤΑ ΚΑΙ ΡΑΝΤΙΚΙΟ)
για τους QUANTI MODI DI FARE E RIFARE

Μετά την καλοκαιρινή παύση, είμαστε πάλι εδώ όλη η παρέα των Quanti Modi di Fare e Rifare, πανέτοιμοι να σας παρουσιάσουμε μία νέα συνταγή, ο καθένας με τον δικό του τρόπο.
Σήμερα θα ταξιδέψουμε πάλι μέχρι την Ιταλία, καθώς θα μας φιλοξενήσει η Terry στο blog της Crumpets & Co. Η σημερινή συνταγή προέρχεται από την περιοχή της Βενετίας και συγκεκριμένα απο την Chioggia, και περιέχει ένα φημισμένο τοπικό λαχανικό, το radicchio di Chioggia.
Εδώ θέλω να τονίσω ότι το radicchio στα ιταλικά προφέρεται "ραντίκιο", αλλά γιά κάποιον άγνωστο λόγο στην Ελλάδα όλοι το λένε "ραντίτσιο".  Το ραντίκιο, αν και μοιάζει πιό πολύ με το λάχανο, ανήκει εν τούτοις στην οικογένεια του ραδικιού. Μοροφλογικά δεν μοιάζει με το ραδίκι, αλλα πιό πολύ με το μαρούλι, εχει όμως κόκκινο σκούρο χρώμα (μπορντώ) με λευκές νευρώσεις, και η γεύση του είναι ελαφρώς πικρή. Περιέχει αντιοξειδωτικά και έχει χωνευτικές ιδιότητες. Η πιό διαδεδομένη ποικιλία είναι το ραντίκιο του Τρεβίζο (radicchio di Treviso), προϊον προστατευόμενης ένδειξης προέλευσης (IGP). Τρώγεται συνήθως ωμό αλλά και μαγειρεμένο, ως συνδευτικό αλλά και ως συστατικό σε διάφορα πιάτα. Υπάρχει τέλος και μπύρα αρωματισμένη με ραντίκιο, καθώς και διάφορα ροφήματα.
Το ραντίκιο της Κιότζα (radicio de Ciosa στην τοπική διάλεκτο, και εδώ ναι, διαβάζεται "ραντίτσιο") είναι μία διαφορετική ποικιλία, πάλι πιστοποιημένη με ονομασία προέλευσης, η οποία προήλθε από διασταύρωση του ραντίκιο του Τρεβίζο με την σγουρή σαλάτα. Εχει σχήμα πιό στρoγγυλό από αυτό του Τρεβίζο και το φυτό μοιάζει πολύ με το λάχανο. Το ονομάζουν και "ρόδο της Κιότζα".
Το γλυκό που θα φτιάξουμε σήμερα ονομάζεται "τόρτα τσιοζότα", δηλαδή "κέϊκ της Κιότζα" (στην τοπική διάλεκτο η Chioggia ονομάζεται Ciosa, εξ' ου και η ονομασία του γλυκού). Η εμφάνιση του καταγράφεται στα 1927 σε ένα ζαχαροπλαστείο της Κιότζα, και παίρνει αμέσως πιστοποίηση ως τοπικό προϊον από το Εμπορικό Επιμελητήριο της Βενετίας. Πρόκειται ουσιαστικά για ένα κέϊκ με λαχανικά, αφού βασικά συστατικά του είναι το ραντίκιο καί τα καρότα. Τα λαχανικά, εκτός από την χαρακτηριστική γεύση, συγκρατούν υγρασία στο κέϊκ καί με αυτόν τον τρόπο διατηρεί υφή μαλακή και ζουμερή. Σερβίρεται συνήθως ως επιδόρπιο, συνοδευόμενο με κρασί γλυκό ή ξηρό. Στην Κιότζα πωλείται στα τοπικά αρτοποιεία καί τα ζαχαροπλαστεία.
Είχα μία αμφιβολία γιά το αν θα καταφέρω να βρώ ραντίκιο στην Θεσσαλονίκη, αλλά δεν το είχα φανταστεί ποτέ ότι θα έβρισκα και ραντίκιο της Κιότζα! Και όμως το πέτυχα σε μεγάλο κατάστημα χοντρικής τροφίμων, όπου συνήθως βρίσκω και άλλα σπάνια στην Ελλάδα λαχανικά, όπως σκαλόνιο και μωβ πατάτες.
Την συνταγή της Terry μπορείτε να την δείτε εδώ ; είναι γραμμένη μάλιστα και στα αγγλικά, οπότε μπορείτε άνετα να την διαβάσετε και οι μη ιταλομαθείς. Καθώς το ραντίκιο είναι για μένα ένα άγνωστο υλικό, δεν επιχείρησα καμμία αλλαγή στην συνταγή της Teresa, αφού δεν ήμουν σίγουρη με τι θα μπορούσα να το συνδυάσω. Ενα θέμα ακόμη ήταν να βρώ και τα pan biscotto, παραδοσιακά παξιμάδια της περιοχής του Βένετο, που μοιάζουν με μικρά αποξηραμένα κρουασάν. Αυτά τελικά δεν τα βρήκα, αλλά χρησιμοποίησα στην θέση τους κρητικά παξιμαδάκια χωρίς πρόσθετο αλάτι και την ποσότητα την υπολόγισα με το μάτι, καθώς στην συνταγή αναφερόντουσαν κομμάτια και όχι γραμμάρια.
Η τόρτα τσιοζότα μας άρεσε πάρα πολύ, ακόμη και στους άντρες μου, αν και εξ αρχής είχα τις αμφιβολίες μου γιά το αν θα δοκίμαζαν ένα γλυκό με ραδίκια! Το κακό είναι όμως ότι δεν άντεξε στην πολλή ζέστη των ημερών και την δεύτερη ημέρα αλλοιώθηκε, οπότε συμβουλεύω την συντήρηση της στο ψυγείο, τουλάχιστον κατά τους ζεστούς μήνες (κάτι που δεν διάβασα πουθενά, γι' αυτό και δεν ήμουν υποψιασμένη).

Δόση : για 8 άτομα
Βαθμός δυσκολίας : μέτρια δύσκολο
Υλικά : 150 gr βούτυρο σε θερμοκρασία δωματίου,
                 150 gr ζάχαρη κρυσταλλική,
                 5 αυγά σε θερμοκρασία δωματίου,
                 1 κ.γ. φυσικό εκχύλισμα βανίλιας,
                 100 gr αλεύρι γοχ.,
                 1 φακελάκι (20 gr) baking powder,
                 150 gr καρότα,
                 200 gr ραντίκιο της Κιότζα,
                 150 gr φουντούκια,
                 6 παξιμάδια κρητικά, χωρίς πρόσθετο αλάτι (περίπου 200 gr).
γιά το σερβίρισμα : ζάχαρη άχνη, μη υγροσκοπική.
Προετοιμασία :
Καθαρίστε τα καρότα και τρίψτε τα σε ψιλό τρίφτη.
Ψιλοκόψτε το ραντίκιο.
Τρίψτε στο μούλτι τα παξιμάδια (μπορείτε επίσης να βάλετε ξηρά μπισκότα, δηλαδή πτι μπερ) και τα φουντούκια σε σκόνη. 
Χωρίστε τα ασπράδια των αυγών από τους κρόκους.
Χτυπήστε τα ασπράδια σε σφιχτή μαρέγκα.
Χτυπήστε τους κρόκους με το εκχύλισμα της βανίλιας (αν δεν έχετε χρησιμοποιήστε 1 βανιλίνη) και την ζάχαρη, μεχρι να φουσκώσουν και να ασπρίσουν. Ενσωματώστε σταδιακά και το βούτυρο.
Προσθέστε το αλεύρι, κοσκινισμένο μαζί με το baking, τα τριμμένα παξιμάδια, τα φουντούκια, τα λαχανικά και αναμείξτε με μία σπάτουλα. Τέλος ενσωματώστε και την μαρέγκα, αναμιγύοντας απαλά με κινήσεις από κάτω προς τα επάνω, γιά να μην ξεφουκώσει το μίγμα.
Βουτυρώστε μια λυόμενη φόρμα, με διάμετρο 24 εκ. Ρίξτε μέσα το μίγμα και ισιώστε την επιφανεια του.
Ψήστε σε φούρνο προθερμασμένο στους 180°C, στις αντιστάσεις, για 45-50 λεπτά. Κάντε το τεστ της οδοντογλυφίδας στο κέντρο του κέϊκ, που συνήθως ψήνεται πιό αργά.
Βγάλτε το κέϊκ από τον φούρνο και αφήστε το να κρυώσει.
Ξεφορμάρετε μέσα σε μία πιατέλα και πασπαλίστε με ζάχαρη άχνη, κατά προτίμηση μη υγροσκοπική (δείτε εδώ πως θα την φτιάξετε), καθώς το κέϊκ έχει υγρασία και η κοινή άχνη θα εξαφανιστεί αμέσως.

TORTA CIOSOTA per i QUANTI MODI DI FARE E RIFARE

Dopo la breve pausa estiva, siamo prontissime per il primo appuntamento autunale dei Quanti Modi di Fare e Rifare!
Oggi siamo ospiti di Terry, del blog Crumpets & Co, per preparare insieme un famoso dolce chioggiano, la torta ciosota. Ingrediente principale della torta cisota è il radicchio di Chioggia, radicio di Ciosa nel dialetto locale, o rosa di Chioggia, prodotto locale agroalimentare IGP. Creata negli anni '30 da un incorcio tra il radicchio trevigniano e l' invidia, questa varietà di radicchio è stata raffinata durante gli anni '50 ottenendo piante di foglie schreziate, più resistenti ai parassiti.
Ammetto che ho cominciato a cercare il radicchio a Salonicco già da luglio scorso, siccome non ero certa se potevo trovarlo, altrimenti sarei costretta a saltare la mia partecipazione per il mese di settembre. Credevo che sarebbe più facile trovare il radicchio di Treviso, e ne sarei accontentata con questo, ma sono stata fortunata abbastanza a trovare proprio il radicchio chioggiano...
La ricetta di Teresa potete vederla qui. Non ho fatto grandi innovazioni, siccome il radicchio è un ingrediente sconosciuto per me e non sapevo come trattarlo. Un altro problema era di trovare il pan biscotto. A dire il vero non sapevo neppure di che cosa si tratta, mi ricordavo le fette biscottate veneziani, ma non le avevo mai assagiate! Ho cercato parecchio al net, per capire la cosistenza del pan biscotto, e ancora di più per trovare quanto pesa un pezzo, siccome nella ricetta le dosi sono in pezzi e non in grammi (un vero grattacapo per chi non conosce il prodotto originale!). Alla fine l' ho sostituito con paximàdi cretese , cioè fette biscottate che preparano a Creta, che credo rassomigliano parecchio al pan biscotto. 5 pezzi di paximadi cretese pesano ca. 200 gr.
La torta ciosota ci è piaciuta un sacco. Per me, questa ricetta è stata una bella sorpresa, siccome mi piace preparere torte dolci con ortaggi; ho gia preparato torte con barbabietole, zucca, zucchine, melanzane e certo carote. Abbiamo avuto però un infortunio con questa torta, forse è stata la colpa del caldo estivo (a dire il vero un po' eccessivo questa estate), ma il terzo giorno dalla preparazione è stata guastata e sono stata costretta a buttare via quel che è rimasto. Cosi consiglio la conservazione in frigo, almeno durante la stagione calda...

Dosi : per 8 persone
Difficoltà : media
Ingredienti : 150 gr di burro a temperatura ambiente,
                             150 gr di zucchero semolato,
                             5 uova a temperatura ambiente,
                             1 cucchiaino estratto di vaniglia naturale (fatto a casa),
                             100 gr di farina 00,
                             1 bustina (20 gr) di lievito per dolci,
                             150 gr di carote,
                             200 gr di radicchio di Chioggia,
                             150 gr di nocciole,
                             6 pezzi di pan biscotto (io : 6 fette biscottate cretesi 200 gr ca.).
per la finitura : zucchero bucaneve.
Preparazione :
Pelate le carote e passatele da una grattugia a fori piccoli.
Tritate finemente il radicchio, preferibilmente con la mandolina.
Tritate il pan biscotto. Tritate anche le nocciole fino a diventare farina (certo potete utilizzare anche la farina di nocciole già pronta).
Separate gli albumi dai tuorli.
Montate gli albumi a neve ferma.
Sbattete i tuorli con l' estratto di vaniglia e lo zucchero, fino a prendere una crema gonfia. Incorporate il burro morbido.
Aggiungete la farina, settacciata insieme al lievito, il pan biscotto tritato, la farina di nocciole, le verdure e mescolate bene il tutto con una spatola di silicone. Incorporate anche la neve di albumi, mescolando delicatemente e con movimenti dal basso verso l' alto, per non farla sgonfiare.
Imburrate una tortiera di 24 cm di diametro. Versate il composto e livellate.
Infornate in forno preriscaldato a 180°C, modalità statico, per 45-50 minuti. Fate la prova stecchino nel centro della torta.
Sfornate e lasciate raffreddare.
Sformate entro un vassoio da portata e cospargete con lo zucchero bucaneve.