ΒΑΤΟΣ ΣΑΓΑΝΑΚΙ // RAZZA IN UMIDO

ΒΑΤΟΣ ΣΑΓΑΝΑΚΙ

Ο βάτος είναι από εκείνα τα περίεργα ψάρια, όπως η πεσκανδρίτσα και η ρίνα, που δεν θα τα συναντήσετε ποτέ ολόκληρα στο ιχθυοπωλείο, και δεν θα μάθετε ποτέ με τι μοιάζουν! Αν είστε βέβαια ψαράδες, τότε σίγουρα θα τα ξέρετε και μπορείτε να τα ξεχωρίσετε!
Ο βάτος ανήκει στην οικογένεια των καρχαριοειδών και είναι αυτό που γενικά θα ονομάζαμε σαλάχι ή σελάχι. Τα σαλάχια όμως είναι πολλών ειδών (batoidea, razza clavara, razza miraletus, dasyatis pastinaca) και πραγματικά δεν κατάλαβα ποιο απ' όλα χαρακτηρίζεται ως βάτος ή τι διαφορά έχει ο βάτος από την ρίνα! Αυτό δεν έχει βέβαια και μεγάλη σημασία, αφού δεν θα πάω να το ψαρέψω εγώ, αλλά θα το προμηθευτώ από το ψαράδικο!
Τους τελευταίους μήνες, που έχουμε γίνει πλέον ημι-μόνιμοι κάτοικοι του εξοχικού μας στον Άγιο Παύλο Χαλκιδικής, ανακαλύπτω συνεχώς τα πολλά πλεονεκτήματα που έχει η ζωή μακρυά από την μεγάλη πόλη. Το λάδι, τις ελιές, το κρασί, το τσίπουρο, τα αυγά και τα λαχανικά μας τα προμηθευόμαστε πλέον από τοπικούς παραγωγούς και είμαι ιδιαίτερα χαρούμενη γι' αυτό, γιατί πρώτον ξαναβρήκαμε παλιές ξεχασμένες γεύσεις, αλλά και γιατί ενισχύουμε τους μικρούς τοπικούς παραγωγούς και βοηθάμε στην τόνωση της μικροοικονομίας του τόπου, που έγινε πλέον και δικός μας τόπος. Στην γειτονική μας Ν.Καλλικράτεια, κατά την διάρκεια της παραθέρισης μας, πηγαίναμε εδώ και πολλά χρόνια σε ένα ψαράδικο, στο οποίο ήταν πελάτες και οι γονείς μου. Κάποια στιγμή όμως κλονίστηκε η εμπιστοσύνη μου, και ευτυχώς που έγινε έτσι, γιατί  ανακάλυψα ένα άλλο ψαράδικο που έχει δικιά του τράτα και πουλάει ως επί το πλείστον τα είδη που ψαρεύει (έχει και μερικά είδη ιχθυοτροφείου, αλλά τα έχει διαχωρισμένα), και μάλιστα ψαρεύει στα νερά της Χαλκιδικής, που οπωσδήποτε είναι πιο καθαρά από τον Θερμαϊκό. Έτσι εδώ και μερικούς μήνες απολαμβάνουμε φρεσκότατο ψαράκι, αφού το πρωί το βγάζει η τράτα και μετά από μερικές ώρες βρίσκεται κιόλας στο τραπέζι μας! Βέβαια πάνω κάτω ξέρω ποια είναι τα ψάρια της κάθε εποχής, αφού ο Δ. για χρόνια ψάρευε με την βάρκα του, αν και είχε περιορισμένη γκάμα, αφού ως ερασιτέχνης ψαράς δεν μπορούσε να χρησιμοποιήσει δίχτυα.
Όλο το καλοκαίρι ευχαριστηθήκαμε σαρδέλα, αλλά πλέον τώρα η εποχή της τελείωσε και αρχίσαμε να δοκιμάζουμε κουτσουμούρες, γάμπαρη, γλώσσες και μπακαλιαράκια. Τον βάτο τον είχα δοκιμάσει παλιά σε ταβέρνα, αλλά δεν με είχε ενθουσιάσει. Ο Δ. όμως επέμενε να τον αγοράσουμε και του έκανα το χατήρι. Ο βάτος πωλείται έτοιμος καθαρισμένος, χωρίς το δέρμα του και μοιάζει με πτερύγια ψαριού που αντί για κόκαλα έχουν χόνδρους (πράγματι αυτό το είδος ψαριών ανήκει στο είδος χονδριχθύες, που ονομάστηκαν έτσι γιατί ο σκελετός τους δεν αποτελείται από κόκαλα, αλλά από χόνδρους). Ακολούθησα τις οδηγίες της "ψαρούς" μου και τον δοκίμασα τηγανητό (δες φωτό πιο κάτω) και σαγανάκι. Ο τηγανητός μου άρεσε ιδιαίτερα και εδώ να σημειώσω ότι πάρα πολύ σπάνια βάζω τηγάνι στο σπίτι...
Για το σαγανάκι αυτοσχεδίασα με τα υλικά που είχα διαθέσιμα στο ψυγείο μου.

Δόση : για 4 άτομα
Βαθμός δυσκολίας συνταγής : εύκολη

Υλικά : 800 gr βάτος καθαρισμένος,
                3 κ.σ. ελαιόλαδο παρθένο,

                1 σκελίδα σκόρδο,

                2 πράσινες πιπεριές κέρατο,

                ½ κ.γ. κουρκουμά,

                ½ κ.γ. πάπρικα γλυκιά,

                ½ κ.καφέ σπιτικό αποξηραμένο μίγμα λαχανικών (βεγκέτα),
                αλάτι,

                1 κ.σ. άμυλο (corn flour),
                πιπέρι φρεσκοτριμμένο.
Προετοιμασία :

Κόψτε τον βάτο σε κομμάτια.
Καθαρίστε τις πιπεριές και κόψτε τες σε ροδέλες.
Ψιλοκόψτε το σκόρδο.
Βάλτε το ελαιόλαδο σε ένα ευρύχωρο τηγάνι και βάλτε το στη φωτιά. Σοτάρετε τις πιπεριές μαζί με το σκόρδο, μέχρι να αρχίσουν να παίρνουν χρώμα. Προσθέστε τα κομμάτια του ψαριού και τα μπαχαρικά και σοτάρετε για 1-2 λεπτά. Αλατίστε, προσθέστε 1 φλιτζάνι ζεστό νερό και αφήστε το φαγητό να σιγοβράσει για 6-7 λεπτά.
Προσθέστε το άμυλο διαλυμένο σε 1-2 κ.σ. κρύο νερό και κουνήστε το τηγάνι να πάει παντού. Σβήστε την φωτιά και αφήστε να σταθεί ένα δεκάλεπτο.
Σερβίρετε τον βάτο σαγανάκι με λίγο φρεσκοτριμμένο πιπέρι.
Εμείς τον συνοδέψαμε με φρέσκο σπιτικό ψωμάκι, πατατοσαλάτα και μαρουλοσαλάτα.

RAZZA IN UMIDO

La razza, è un pesche che appartiene all'ordine di Rajiformes, pesci cartilaginei in stretta parentela con gli squali. Nei mari greci ci sono un paio di tipi di questi pesci che sono commestibili. Le parti edibili rassomigliano a pinne, che hanno le lische molli, siccome sono cartileginei. Vengono venduti già puliti e a pezzi, ed è molto raro trovarli nella pescheria tutti interi. 
La razza non è dei pesci che mi piacciono poi, ma trovarla freschissima, pescata la mattina presto, nella perscheria della cittadina vicina alla nostra casa di campagna, è stata una tentazione di assagiarla. L' ho preparata fritta (vedi foto sopra), secondo al consiglio pella nostra pescivendola, e in umido, con gli ingredienti che avevo a disposizione. Accompagnata da un' insalatona di patate, un' insalata vedre e pane appena sfornato, abbiamo mangiato da re! 

Dosi : per 4 persone
Difficoltà della ricetta : facilissima
Ingredienti : 800 gr razza già pulita,

                               3 cucchiai olio extravergine di oliva,

                               1 spicchio d' aglio,

                               2 peperoni verdi lunghi,

                               ½ cucchiaino curcuma,

                               ½ cucchiaino paparica dolce,

                               ½ cucchiaino da caffè dado vegetale granulare fatto a casa,
                                sale,

                                1 cucchiaio maizena,
                                pepe nero macinato al momento.
Preparazione :
Tagliate la razza a pezzi più piccoli.
Mondate i peperoni, eliminate picciolo e filamenti e tagliate a listarelle.
Tritate finemente l' aglio.
Ponete l' olio in un tegame e portate sul fuoco. Saltate i peperoni con l' aglio, fino a cominciare a prentede colore. Aggiungete il pesce, le spezie e saltate per un paio di minuti. Salate a piacere e aggiungete 1 tazza di acqua calda. Lasciate cuocere a fuoco dolce per 6-7 minuti.
Aggiungete la maizena stemperata in un paio di cucchiai di acqua dal rubinetto e rigirate il tegame per farla distribuire. Ritirate dal fuoco e lasciate riposare per una decina di minuti.
Servite la razza in umido subito, con una spolverata di pepe nero macinato al momento.